Misschien heb je ergens rond 2016 ook de Netflix-serie Masters of Sex gekeken. Ik heb ervan genoten, omdat het een dramatische serie was met allerlei intriges over de liefde, maar óók omdat de wereldberoemde Masters en Johnson werden gerepresenteerd in de serie: twee wetenschappers die in de vorige eeuw belangrijk onderzoek deden naar de lichamelijke reacties van mannen en vrouwen op seks.
Anno 2023 weten we veel meer over seks dan zij toen wisten, maar een belangrijke uitkomst van hun onderzoek staat nog steeds en gebruik ik in mijn praktijk als ik wil uitleggen over welke fases we doorlopen tijdens seks met een partner.
Een belangrijk inzicht
Veel mensen lopen rond met het idee dat als zij seks hebben met hun partner dat zij gedurende de hele vrijpartij (inclusief voorspel) met volle focus en aandacht aanwezig moeten zijn bij de ander. Johnson (een psycholoog en seksuoloog) en Masters (een gynaecoloog) deden samen onderzoek naar de verschillende fases waar je doorheen gaat tijdens een seksuele activiteit en kwamen erachter dat dit vaak helemaal niet zo is als je een natuurlijk seksuele responscyclus doorloopt! Ze formuleerden 5 fases:
- Verlangen ⇒ solo-fase
- Opwinding ⇒ interactie-fase
- Plateau ⇒ solo-fase
- Orgasme ⇒ solo-fase
- Ontspanning ⇒ interactie-fase
In een solo-fase ligt je focus voornamelijk op jezelf; op jouw beleving en minder op de interactie.
Fase 1: verlangen ⇒ solo-fase
Deze fase start bij jezelf, je voelt een verlangen ontstaan en dat gebeurd in eerste instantie in jou, het is individueel. Dit verlangen kan getriggerd worden door iets wat je ziet, voelt, ruikt of denkt (zoals een seksuele fantasie).
Fase 2: opwinding ⇒ interactie-fase
Als je je verlangen toelaat en de situatie is er ook naar om met je partner iets aan te gaan, zal dat verlangen ergens omslaan in opwinding. Die opwinding neemt toe als je partner positief reageert om jouw uiting van verlangen. Je focus ligt dan ook meer op de interactie en wat daarin allemaal te beleven valt.
Fase 3: plateau ⇒ solo-fase
In de plateaufase is je opwinding, zowel mentaal als fysiek op zijn hoogst. Je bereikt dan het zogenaamde ‘point of no return’, omdat een orgasme dan vrijwel niet meer tegen te houden is. Het onderzoek van Masters en Johnson wees uit dat je het in deze fase nodig hebt om uit de interactie te komen en de focus op jezelf te richten vóórdat je een orgasme kan bereiken. In deze fase kunnen er ongecontroleerd flarden en flitsen van fantasieën naar boven komen. Veel mensen schrikken hiervan omdat ze bijvoorbeeld het idee hebben dat deze flarden iets zouden kunnen zeggen over hun gevoel naar hun partner toe. Maar Masters en Johnson beargumenteren dat we dit moment écht nodig om de piek van het orgasme (fase 4) te bereiken.
Fase 4: orgasme ⇒ solo-fase
Het orgasme is nog steeds een solo-fase, je bent dan met je aandacht idealiter helemaal bij jouw eigen fysieke, emotionele en misschien zelfs wel spirituele ervaring. Stel dat je in deze fase toch met de interactie bezig blijft (met vragen zoals ‘zie ik er niet gek uit als ik klaarkom of ben ik nu niet egoïstisch?), dan maakt dat vaak dat je je niet kan overgeven aan dat piekje in de tabel, maar er onbevredigd voor blijft hangen.
Fase 5: ontspanning en herstel ⇒ interactie-fase
Na het orgasme komen we in de ontspannen, interactieve fase 5 waarin we onszelf of elkaar weer opzoeken. Sommige mensen willen nog even zacht uit die solo-fase rollen, door even alleen te blijven liggen of tot rust te komen, anderen vinden het fijn om even te knuffelen met hun partner. Maar vroeg of laat komt er in deze fase dus weer ruimte voor interactie.
Nu je weet dat je tijdens een vrijpartij niet de hele tijd met je volle aandacht bij de ander hoeft te zijn, maar je je ook op je eigen ervaring en genot mag concentreren, geeft dat je hopelijk meer vrijheid om die ruimte voor jezelf ook echt te pakken.
Kom je er niet uit of loop je tegen (andere) seksuele vraagstukken aan. Aarzel dan niet om contact met me op te nemen.
